Home » Technical » Mechanical » ตลับลูกปืน (Bearing) คือ อะไร ?

ตลับลูกปืน (Bearing) คืออะไร มีการใช้งานแบบไหนบ้าง

        ตลับลูกปืน หรือ แบริ่ง (Bearing) คือ ชิ้นส่วนที่ใช้รองรับการเคลื่อนที่ของเพลา ให้ทำงานเที่ยงตรงในแนวรัศมี และแนวแกน ทำหน้าที่รับน้ำหนัก และถ่ายเทแรงที่เกิดขึ้นจากแกนหมุนหรืออุปกรณ์ที่มีการหมุนไปสู่ลูกเหล็กที่บรรจุอยู่ภายใน อีกทั้งทำหน้าที่ลดแรงเสียดทานระหว่างผิวสัมผัส ส่งผลให้เพลาหมุนได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ส่วนประกอบของ ตลับลูกปืน (Bearing)

        ส่วนประกอบหลักของ ตลับลูกปืน มีดังนี้

bearing-usage
  1. แหวนวงนอก (Outer ring)  ทำหน้าที่ประคองเม็ดลูกปืนภายใน
  2. เม็ดลูกกลิ้ง (Ball or Roller ) ทำหน้าที่รับน้ำหนัก และถ่ายเทแรงที่เกิดขึ้นจากแกนหมุน
  3. ตัวกั้น หรือ รัง (Separator or Retainer) ทำหน้าที่กำหนดระยะห่างระหว่างเม็ดลูกกลิ้งให้มีระยะห่างที่เท่ากัน และไม่ให้เม็ดลูกกลิ้งสัมผัสกันเอง
  4. แหวนวงใน (Inner ring) ทำหน้าที่ป้องกันเม็ดลูกกลิ้งไม่ให้สัมผัสกับเพลาโดยตรง
  5. แผ่นป้องกันสิ่งแปลกปลอม (Seal or Shield) ใช้สำหรับป้องกันสิ่งแปลกปลอมไม่ให้เข้าไปภายในตลับลูกปืน

ตลับลูกปืน (Bearing) มีกี่ประเภท ?

        หากเพื่อน ๆ แบ่งประเภทของตลับลูกปืนตามชนิดของเม็ดลูกปืนที่อยู่ภายใน จะสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภทใหญ่ ๆ นั้นก็คือ ตลับลูกปืนที่มีเม็ดลูกปืนภายในเป็นรูปทรงกลม (Ball Bearing) และ ตลับลูกปืนที่มีเม็ดลูกปืนภายในเป็นรูปทรงกระบอกตรงหรือทรงกระบอกเรียว (Roller bearing) เรามาดูหน้าตา Bearing ทั้งสองประเภทนี้กันครับ

1.ตลับลูกปืนเม็ดกลม (Ball Bearing)

ลักษณะของตลับลูกปืนชนิด Ball bearing เม็ดลูกปืนทรงกลมจะถูกบรรจุไว้ภายใน เคลื่อนที่อยู่ระหว่างวงแหวนชั้นนอก (Outer ring) และวงแหวนชั้นใน (Inner ring) เม็ดของลูกปืนนี้ทำจากโลหะแข็ง ทำหน้าที่รองรับการเคลื่อนที่และลดความฝืดระหว่างเพลากับเครื่องจักร อีกทั้งยังช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการหมุนได้อีกด้วย Ball Bearing นิยมนำมาใช้ในการรับแรงประเภทแรงตามแนวรัศมี (Radial load)  และ สามารถใช้กับงานที่มีความเร็วรอบสูงได้ดี

ตัวอย่าง ของ Ball bearing เช่น

1.1 ตลับลูกปืนเม็ดกลมร่องลึก (deep groove ball bearing)

ตลับลูกปืนเม็ดกลมร่องลึก เป็นตลับลูกปืน ที่นิยมใช้ในงานอุตสาหกรรม เพราะสามารถรับแรงในแนวแกนและแนวรัศมีได้

bearing-usage
ตลับลูกปืนเม็ดกลมร่องลึก
deep groove ball bearing
bearing-usage
ภาพตัดของตลับลูกปืนเม็ดกลมร่องลึก (deep groove ball bearing)

1.2 ตลับลูกปืนเม็ดกลมสัมผัสเชิงมุม (angular ball bearing)

ตลับลูกปืนชนิดนี้เหมาะสำหรับใช้รับแรงในแนวรัศมีและแรงในแนวแกน สิ่งที่เพิ่มขึ้นมานั้นก็คือมีมุมสัมผัสให้เลือกใช้งานมากมาย ตัวอย่างเช่น 15° 25° 30° (องศา) ยิ่งมุมสัมผัสมีค่ามากยิ่งรับโหลดในแนวแกนได้มาก แต่การรับแรงในแนวรัศมีก็จะลดลงเช่นกัน แบริ่งชนิดนี้สามารถแบ่งได้อีก สองประเภทนั้นก็คือ ตลับลูกปืนเม็ดกลมสัมผัสเชิงมุมแบบสองแถว (Double row angular contact ball bearing) และ แบบประกบกันโดยการเลือกหน้าสัมผัส (Duplex angular contact ball bearing)

bearing-usage
ภาพตัดของตลับลูกปืนเม็ดกลมสัมผัสเชิงมุม (angular ball bearing)

1.3 ตลับลูกปืนเม็ดกลมปรับแนวเองได้ (self-aligning ball bearing)

มีลักษณะเป็นวงแหวนสองรางวิ่ง โดยวงแหวนววงนอกมีรางวิ่งลักษณะโค้งอยู่หนึ่งรางวิ่ง ซึ่งจุดศูนย์กลางความโค้งเป็นจุดเดียวกันกับแนวแกนของตลับลูกปืน แบริ่งชนิดนี้ถูกออกแบบมาเพื่อให้ใช้กับเพลาที่มีการเยื้องแนวเป็นมุมค่อนข้างมาก

bearing-usage
ภาพตัดของตลับลูกปืนเม็ดกลมปรับแนวเองได้
(self-aligning ball Bearing)

1.4 ตลับลูกปืนกันรุน (thrust ball bearing)

ตลับลูกปืนชนิดนี้ถูกออกแบบมาให้ใช้สำหรับการรับแรงในแนวแกนโดยเฉพาะ ในการออกแบบถ้ามีแรงในแนวแกนและแนวรัศมีควรที่จะใช้ ตลับลูกปืนเม็ดกลมสัมผัสเชิงมุม (Angular ball bearing) จะมีการรับแรงที่ดีกว่าตลับลูกปืนกันรุน

bearing-usage
ภาพตัดของตลับลูกปืนกันรุน (thrust ball bearing)

2.ตลับลูกปืนเม็ดทรงกระบอก (Roller bearing)

ลักษณะของตลับลูกปืนชนิด Roller bearing เม็ดลูกปืนทรงกระบอกจะถูกบรรจุไว้ภายใน ซึ่ง่เคลื่อนที่อยู่ระหว่างวงแหวนด้านบนและวงแหวนด้านล่าง เม็ดของลูกปืนนี้ทำจากโลหะแข็ง มีหน้าที่เหมือนกับ ลูกปืนเม็ดกลม แต่ Roller bearing นั้นนิยมนำมาใช้รับแรงตามแนวแกน ซึ่งรับแรงได้ดีกว่าลูกปืนทรงกลม

ตัวอย่าง ของ Roller bearing เช่น

2.1 ตลับลูกปืนเม็ดทรงกระบอก (cylindrical roller bearing)

ตลับลูกปืนชนิดนี้สามารถรับแรงในแนวรัศมีได้มากกว่าตลับลูกปืนเม็ดกลม เพราะมีพื้นที่รับแรงที่มากกว่า แต่ไม่สามารถมารถรับแรงในแนวแกนได้มากนัก

bearing-usage
ตลับลูกปืนเม็ดทรงกระบอก
cylindrical roller bearing

2.2 ตลับลูกปืนเทเปอร์(เม็ดเรียว) (tapper roller bearing) และตลับลูกปืนเม็ดโค้ง (spherical roller bearing)

ตลับลูกปืนชนิดนี้สามารถรับแรงในแนวรัศมีได้และแนวแกนที่มีค่ามากได้ 

2.3 ตลับลูกปืนเม็ดเข็ม (needle roller bearing)

         มีวิธีการใช้เช่นเดียวกับตลับลูกปืนเม็ดทรงกระบอก แต่เหมาะสำหรับใช้ในพื้นที่ในแนวรัศมีจำกัด

bearing-usage
ตลับลูกปืนเม็ดเข็ม
needle roller bearing

จบไปแล้วนะครับสำหรับ ตลับลูกปืน หรือ แบริ่ง คืออะไร จากบทความนี้เพื่อน ๆ พอจะทราบหน้าตาของแบริ่งและรูปแบบการใช้งานเบื้องต้นกันแล้วใช่ไหมครับ ในบทความถัดไป เรามาดูกันครับว่าวิธีการติดตั้งตลับลูกปืน ให้มีประสิทธิภาพมากที่สุดเราต้องคำนึงถึงอะไรบ้าง สุดท้ายนี้เรามีคำศัพท์ที่น่าสนใจมาฝากกันเหมือนเดิมครับ แล้วพบกันใหม่ในสัปดาห์หน้า สวัสดีครับ

คำศัพท์ที่น่าสนใจ

No.คำศัพท์คันจิฮิรางานะคาตาคานะคำอ่าน
1 ตลับลูกปืนเม็ดกลม (Ball Bearing)ボールベアリングBō-ru-bea-rin-gu
2 ตลับลูกปืนเม็ดทรงกระบอก (Roller Bearing) ローラーベアリングRō-rā-bea-rin-gu

ค้นหารายการสินค้า​

ให้คะแนนเนื้อหาของเรา

กดที่ ดาว เพื่อโหวต

คะแนนเฉลี่ย 4.9 / 5. คะแนนโหวต: 27

โหวตให้เราคนแรกได้

We are sorry that this post was not useful for you!

Let us improve this post!

Tell us how we can improve this post?

ผู้เขียน
บุลวัชร์ (ป๋อม) เจริญยืนนาน
Engineering content writer ทำงานในแผนก New business development จบปริญญาตรีสาขาวิศวกรรมเครื่องกลจาก KMITL มีประสบการณ์หลายปีในการออกแบบและผลิตชิ้นงานด้วยเครื่องพิมพ์ 3 มิติ มีความต้องการที่จะพัฒนาทักษะการออกแบบอยู่เสมอ

ค้นหารายการสินค้า​

เลือกดูสินค้า Bearing เพิ่มเติมได้ที่นี่
Learning guide
bearing-subject

เราใช้คุกกี้เพื่อพัฒนาประสิทธิภาพ และประสบการณ์ที่ดีในการใช้เว็บไซต์ของคุณ คุณสามารถศึกษารายละเอียดได้ที่ นโยบายความเป็นส่วนตัว และสามารถจัดการความเป็นส่วนตัวเองได้ของคุณได้เองโดยคลิกที่ ตั้งค่า

Privacy Preferences

คุณสามารถเลือกการตั้งค่าคุกกี้โดยเปิด/ปิด คุกกี้ในแต่ละประเภทได้ตามความต้องการ ยกเว้น คุกกี้ที่จำเป็น

Allow All
Manage Consent Preferences
  • คุกกี้ที่จำเป็น
    Always Active

    ประเภทของคุกกี้มีความจำเป็นสำหรับการทำงานของเว็บไซต์ เพื่อให้คุณสามารถใช้ได้อย่างเป็นปกติ และเข้าชมเว็บไซต์ คุณไม่สามารถปิดการทำงานของคุกกี้นี้ในระบบเว็บไซต์ของเราได้

  • Google analytic

    คุกกี้ประเภทนี้จะทำการเก็บข้อมูลการใช้งานเว็บไซต์ของคุณ เพื่อเป็นประโยชน์ในการวัดผล ปรับปรุง และพัฒนาประสบการณ์ที่ดีในการใช้งานเว็บไซต์ ถ้าหากท่านไม่ยินยอมให้เราใช้คุกกี้นี้ เราจะไม่สามารถวัดผล ปรังปรุงและพัฒนาเว็บไซต์ได้

Save

ขอบคุณสำหรับความสนใจ

ทางทีมงานได้รับอีเมลของท่านแล้ว
จะรีบติดต่อกลับภายใน 24 ชั่วโมง