หาระยะติดตั้งที่เหมาะสมของ เฟืองตรงกับเฟืองสะพานทำอย่างไร
สารบัญ
จากบทความที่แล้วเพื่อนๆ คงจะทราบถึงวิธีการหาระยะติดตั้งที่เหมาะสมของเฟืองทำได้อย่างไรกันไปแล้วใช่ไหมครับ ในบทความนี้เราจะมาดูกันครับว่า การหาระยะติดตั้งที่เหมาะสมของ เฟืองตรง กับ เฟืองสะพาน แตกต่างจากเฟืองทั่วไปอย่างไร รวมไปถึงความรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับวิธีการใช้งานเกจวัดฟันเฟือง อีกด้วย เรามาดูกันเลยครับ
ปัจจัยที่ต้องคำนึงถึงก่อนการเลือกใช้ เฟืองตรง และ เฟืองสะพาน
ก่อนเราจะไปคำนวณหาระยะที่เหมาะสมในการติดตั้งเฟืองตรงกับเฟืองสะพาน เรามาดูกันครับว่ามีปัจจัยอะไรบ้าง ที่ต้องคำนึงถึงก่อนการเลือกเฟืองทั้งสองชนิดนี้มาใช้งานร่วมกัน นั่นก็คือ โมดูล (Module)และ มุมกด (Pressure Angle) ของเฟืองตรงและเฟืองเฉียงต้องมีค่าเท่ากันทั้งคู่ ซึ่งสามารถตรวจสอบได้จากแคตตาล็อกของสินค้าชนิดนั้นๆ หรืออาจจะใช้เกจวัดฟันเฟือง (Gear Tooth Pitch Gauges) ในการวัดก็สามารถทำได้เช่นกัน
3 ขั้นตอนง่ายๆ ในการหาระยะติดตั้งที่เหมาะสมของ เฟืองสะพาน
ระยะในการติดตั้งเฟืองกับเฟืองสะพานนั้น มีความสำคัญอย่างมาก โดยนอกจากจะช่วยให้ส่งแรงได้เต็มประสิทธิภาพแล้ว ยังช่วยให้เฟืองสามารถใช้งานได้ยาวนานอีกด้วย เฟืองจะสามารถทำงานได้มีประสิทธิภาพก็ต่อเมื่อ เส้นผ่านศูนย์กลางพิตซ์ (Pitch Diameter) ของเฟืองทั้งสองนั้นสัมผัสกันในระยะที่เหมาะสม โดยวิธีการหาระยะติดตั้งที่เหมาะสมของเฟืองนั้น สามารถทำได้ตามขั้นตอนดังนี้
1.หาเส้นผ่านศูนย์กลางพิตซ์ ของ เฟืองตรง (Gear’s Pitch Diameter)
ในการหาระยะพิตซ์ของเฟืองนั้น สามารถทำได้โดยการเปิดแคตตาล็อกของเฟือง ซึ่งในแต่ละผู้ผลิตก็จะใช้ตัวอักษรที่แตกต่างกันออกไป เช่น Dp, d เป็นต้น ในส่วนของแคตตาล็อกสินค้าของ MISUMI นั้น จะใช้ตัวย่อ d แทน เส้นผ่านศูนย์กลางพิตซ์ของเฟือง ซึ่งสามารถดูได้จากตัวอย่างด้านล่างนี้
ในตัวอย่างนี้ เราจะเลือกเฟือง Shape A จำนวนฟัน 14 ซี่
ซึ่งมีเส้นผ่านศูนย์กลางพิตซ์ (d) = 28 mm.
2.หาระยะความสูงพิตซ์ ของ เฟืองสะพาน (Gear’s Rack Pitch)
ในการหาระยะพิตซ์ของเฟืองสะพานนั้น สามารถทำได้โดยการเปิดแคตตาล็อกเช่นกัน ซึ่งโดยส่วนใหญ่จะใช้เป็นตัวอักษรย่อ h ซึ่งสามารถดูได้จากตัวอย่างด้านล่างนี้
ในตัวอย่างนี้เราจะเลือกเฟืองที่มี Module = 2 ซึ่งจะได้ระยะความสูงพิตซ์ ของเฟืองสะพาน คือ 23 mm.
3.หาระยะที่เหมาะสมในการติดตั้ง เฟืองตรง กับ เฟืองสะพาน (Mounting Distance)
จากขั้นตอนที่ 1 และ 2 เราได้เส้นผ่านศูนย์กลางพิตซ์ของเฟืองตรง และระยะความสูงพิตซ์ของเฟืองสะพาน กันมาแล้ว เราจะนำทั้ง 2 ค่านี้มาคำนวณหาระยะที่เหมาะสมในการติดตั้งกันครับ จากสูตร
- เส้นผ่านศูนย์กลางพิตซ์ของเฟืองตรง (Pitch Dia.) = 28 mm.
- ระยะความสูงพิตซ์ของเฟืองสะพาน (Rack Pitch) = 23 mm.
เมื่อแทนค่าลงในสูตรแล้ว จะได้ระยะที่เหมาะสมในการติดตั้ง คือ 37 mm.
เกจวัดฟันเฟือง (Gear Tooth Pitch Gauge) ใช้งานอย่างไร
ในกรณีที่เราไม่ทราบว่าเฟืองที่ใช้อยู่มีโมดูลของเฟืองเท่าไหร่ เราสามารถใช้เกจวัดฟันเฟืองตรวจสอบได้ โดยในส่วนของการใช้งานนั้นมีการใช้งานเหมือนกับหวีวัดเกลียว เพียงแค่นำแผ่นเกจวัดวางทาบบริเวณฟันเกลียวก็จะทราบได้เลยว่า เฟืองชนิดนี้ มีค่าโมดูลเท่าไหร่ นอกจากนี้ต้องไม่ลืมที่จะเลือกขนาดมุมกดของชุดเกจวัดฟันเฟืองให้เหมาะสมกับเฟืองที่ต้องการจะตรวจสอบอีกด้วย
การอ่านค่าเกจวัดฟันเฟือง ทำได้อย่างไร
เมื่อเรานำเกจวัดฟันเฟืองมาวางทาบกับเฟืองแล้ว โดยส่วนใหญ่ก็จะได้ผลลัพท์ออกมา 3 รูปแบบดังนี้
มุมกด ขนาดไม่เท่ากัน
ระยะพิตซ์ หรือ โมดูลไม่ถูกต้อง
สังเกตุเห็นว่า ถ้าเกจวัดฟันเฟืองสามารถวางทาบกับฟันของเฟืองได้พอดี นั่นหมายถึง เฟืองชนิดนี้มีค่าโมดูลตามหมายเลขที่ระบุไว้ด้านบนของแผ่นเกจวัดเกลียว หากไม่สามารถวางได้แนบสนิทนั้น อาจจะเกิดจากมุมกด ระยะพิตซ์ หรือ โมดูลที่ไม่ถูกต้องนั้นเอง
จบไปแล้วนะครับ สำหรับบทความการหาระยะติดตั้งที่เหมาะสมของเฟืองตรงกับเฟืองสะพานทำอย่างไร เพื่อนๆ คงจะได้ความรู้กลับไปไม่มากก็น้อย ในส่วนการหาระยะติดตั้งที่เหมาะสมของเฟืองตรงทำได้อย่างไร เพื่อนๆสามารถอ่านต่อเพิ่มเติมได้ที่นี่เลย
