ไฟแสดงสถานะ (pilot lamp) คืออะไร

ไฟแสดงสถานะ (pilot lamp หรือ status light) คือ หลอดไฟแสดงการทำงานของเครื่องจักรในสถานะต่างๆ นิยมติดตั้งอยู่บริเวณตู้ควบคุม โดยมีหน้าที่หลักคือ บอกสถานะการทำงาน เช่น กำลังทำงานอยู่, หยุดการทำงาน, แจ้งเตือนในกรณีที่มีสิ่งผิดปกติเกิดขึ้น นอกจากนี้ยังสามารถแสดงสถานะอื่นๆ ได้ตามสีของหลอดไฟ ตามที่ผู้ออกแบบกำหนด

ไฟแสดงสถานะมีรูปร่างแบบไหนให้ใช้บ้าง?

ไฟสำหรับแสดงสถานะที่นิยมใช้ในงานอุตสาหกรรมมีรูปร่างดังนี้

 สีของไฟแสดงสถานะมีความหมายอะไร ?

 สีของ pilot lamp ใช้แสดงสถานะการทำงานของเครื่องจักร ซึ่งสีที่นิยมใช้กันมีดังนี้

1. สีแดง (red) เป็นสีที่มักจะใช้กับการแจ้งสถานะของเครื่องจักรเมื่อหยุดการทำงาน หรือไม่พร้อมสำหรับการใช้งาน
2. สีเหลือง (yellow or amber) เป็นการแจ้งสัญญาณเตือน ตัวอย่างเช่น แจ้งเตือนให้ผู้ปฎิบัติงานทำการตรวจเช็คเครื่องจักร เมื่อมีสิ่งผิดปกติเกิดขึ้น
3. สีเขียว (green) เป็นการแจ้งสถานะว่าเครื่องจักร กำลังทำงานอยู่
4. สีฟ้า(blue) เป็นสีที่นิยมนำไปใช้กับตู้ไฟฟ้า 3 phase บอกสถานะการทำงานของ T ตามมาตรฐาน VDE ของประเทศเยอรมัน

**ทั้งนี้การเลือกใช้งานสีไฟของ pilot lamp ไม่ได้กำหนดเป็นมาตรฐานที่ชัดเจน ขึ้นอยู่กับผู้ออกแบบ สามารถที่จะเลือกใช้งานตามจุดประสงค์ที่ต้องการ

ไฟแสดงสถานะสีขาวทำไมถึงมี 2 แบบ ？

ในการเลือกไฟสีขาวหลายครั้งที่ผู้ซื้อมักเกิดความสับสนระหว่าง ไฟสีขาว(pure white) และไฟสีขาว(white) เรามาดูข้อแตกต่างของสีไฟทั้งสองรูปแบบกันครับ

• รูปที่ 1 ไฟสีขาว (pure white) (ピュアホワイト) จากภาพจะเห็นได้ว่าไฟสีขาวรูปแบบนี้จะให้สีขาวชัดเจน

• รูปที่ 2 ไฟสีขาว (white) (白) จากภาพจะเห็นเป็นสีขาวออกไปทางเหลืองอ่อนซึ่งคล้ายกับแสง warm light

ประเภทของไฟแสดงสถานะ (pilot lamp)  

ไฟสำหรับแสดงสถานะ สามารถแบ่งออกได้หลายประเภท ไม่ว่าจะเป็น แบ่งตามรูปแบบการติดตั้งหรือแบ่งตามรูปแบบการทำงาน เราจะมาดูทั้งสองรูปแบบนี้กันครับว่า มีข้อแตกต่างกันอย่าง ไร

ไฟแสดงสถานะ สามารถแบ่งตามรูปแบบการติดตั้ง

ไฟแสดงสถานะ แบบสำเร็จรูป (ประกอบมาจากโรงงาน)

ไฟแสดงสถานะประเภทนี้ ถูกออกแบบมาเพื่อใช้ในงานทั่วไป โดยมีคุณสมบัติตามที่ผู้ผลิตกำหนด ไม่สามารถที่จะเปลี่ยนแปลงสเปคได้  

• ข้อดี ติดตั้งได้ง่ายและมีราคาถูก

• ข้อเสีย หากหลอดไฟเกิดความเสียหาย การเปลี่ยนหลอดไฟอาจจะทำได้ยากหรือต้องเปลี่ยนใหม่ยกชุด

ไฟแสดงสถานะแบบแยกประกอบ (ลูกค้าสามารถเลือกชิ้นส่วนได้)

ไฟแสดงสถานะประเภทนี้ เพื่อนๆ สามารถเลือกส่วนประกอบ เช่น รูปแบบของหน้าสัมผัส, รูปร่างของ mounting, สีของหลอดไฟ, รูปทรงของไฟ ได้ตามต้องการแต่ก็มีข้อจำกัด คือ บางชิ้นไม่สามารถนำมาใช้งานร่วมกันได้ สามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้กับทางผู้ผลิต 

• ข้อดี หากมีชิ้นส่วนใดของอุปกรณ์เกิดความเสียหาย ผู้ใช้งานสามารถที่จะเปลี่ยนเฉพาะชิ้นส่วนนั้นได้ เช่น หลอดไฟ, หน้าสัมผัส เป็นต้น

• ข้อเสีย หากชิ้นส่วนของอุปกรณ์บางชิ้นถูกยกเลิกการผลิต อาจจะไม่มีชิ้นส่วนทดแทน ที่สามารถประกอบเข้ากับไพลอตแลมป์ที่ท่านใช้อยู่ได้

ไฟแสดงสถานะ แบ่งตามรูปแบบการทำงาน

สามารถแบ่งออกได้ 3 รูปแบบหลัก ๆ นั้นดังนี้

ไฟแสดงสถานะได้เพียงอย่างเดียว 

ไพลอตแลมป์รูปแบบนี้ จะเป็นแค่ไฟแสดงสถานะซึ่งถูกแสดงผลด้วยหลอดไฟที่ติดตั้งอยู่ภายใน ไม่สามารถกดปุ่มหรือส่งเสียงสัญญาณเตือนออกมาเมื่อเกิดความผิดปกติ ส่วนมากนิยมนำไปใช้ในการแสดงสถานะอุปกรณ์ต่าง ๆ บนตู้คอนโทรล เช่น แสดงสถานะการทำงานของปั้มลมพร้อมใช้งานหรือไม่พร้อมใช้งาน

ไฟแสดงสถานะ+เสียงแจ้งเตือน (Buzzer)

ไพลอตแลมป์รูปแบบนี้นิยมใช้ในการแจ้งเตือนความผิดปกติและระบบฉุกเฉิน นอกจากจะมีไฟแสดงสถานะแล้วยังมีฟังก์ชั่นเสียงเตือนเพิ่มเข้ามาอีกด้วย ข้อสังเกตในการแยกประเภท ระหว่างไพลอตแลมป์รูปแบบธรรมดาและรูปแบบที่มีเสียงเตือน คือ สามารถดูได้จากสัญลักษณ์รูปลำโพงที่อยู่บนหน้าปัด

ไฟแสดงสถานะ+สวิตช์ปุ่มกด

ไพลอตแลมป์รูปแบบนี้ถูกออกแบบให้มีทั้งไฟสำหรับแสดงสถานะ และปุ่มที่สามารถกดได้ เพื่อเปิดและปิดการทำงาน ซึ่งเหมาะสำหรับงานที่ต้องการแสดงสถานะและควบคุมการทำงานไปพร้อมกัน ข้อควรระวังสำหรับการใช้ไพลอตแลมป์ชนิดนี้คือ ต้องไม่ลืมที่จะตรวจสอบกำลังไฟที่ใช้สำหรับหลอดไฟ ซึ่งมักจะแยกออกจากไฟของหน้าสัมผัส

ตัวอย่างการดูกระแสไฟฟ้าที่ใช้ไฟสำหรับแสดงสถานะ+สวิตช์ปุ่มกด

จบไปแล้วนะครับสำหรับบทความแนะนำอุปกรณ์ไฟสำหรับแสดงสถานะ ผู้เขียนหวังว่าบทความนี้จะเป็นประโยชน์ให้กับนักออกแบบมือใหม่ และผู้ไม่เคยใช้งานไฟชนิดนี้ ให้เห็นถึงรูปแบบ, ชนิดและจุดประสงค์การใช้งานที่กว้างมากขึ้น รวมไปถึงข้อควรระวังต่างๆ หากสนใจดูสินค้าชนิดนี้เพิ่มเติมสามารถคลิกได้ที่นี่ สุดท้ายนี้เรามีคำศัพท์ที่น่าสนใจมาฝากกันเหมือนเดิมครับ พบกันใหม่กับบทความที่น่าสนใจในสัปดาห์หน้า สวัสดีครับ

คำศัพท์ที่น่าสนใจ